Polietilen tereftalar, yaygın bilinen adıyla PET ya da PETE genel olarak tek kullanımlık su şişelerinin üretiminde tercih edilen termoplastik bir materyaldir. Polietilen tereftalat, polyester ailesine ait poli kondenzasyon yöntemiyle üretilmektedir.
Sert bir yapıya sahip olan PET, pek çok çözücüye karşı direnç gösterebilmektedir. Meşrubatlarda ve yiyeceklerde PET yaygın olarak kullanılmaktadır. Bunun yanı sıra sentetik fiber de dahi bu malzemeler kullanılmaya başlanmıştır. Yüksek darbe direncine sahip olması, çeşitli alanlarda yaygın olarak kullanılmasına neden olmuştur.
PET ya da polietilen tereftalat, diğer termoplastiklerle kıyaslandığında çok daha sağlam, parlak, sert ve güçlü bir yapıya sahiptir. Etilen glikol ile tereftalik asidin polimerizasyon tekniğiyle elde edilen PET, işlemin ardından plastik olarak işlenebilecek hale getirilmiştir. Eritilmiş ve yapışkan bir malzeme olarak üretim bandına giren PET ile yaygın olarak tek kullanım su şişeleri yapılmaktadır. Polietilen tereftalat kimyasal durumlar karşısında oldukça dayanıklıdır. Bunun yanı sıra şeffaf ve renksiz bir yapıda olan PET, aynı zamanda yüzde 50 boyutunda tipik bir kristalleşme oranına da sahiptir.
Polietilen tereftalat yani PET yüksek bir mukavemet oranına sahiptir. Kimyasal çözücülere karşı çok güçlü bir direnç göstermektedir. Bunun yanı sıra düşük nem emme özelliği vardır. Yapısı gereği iyi düzeyde işlenebilmektedir. Bu maddenin temel genleşme katsayısı da oldukça düşüktür. Tüm bu özellikleri nedeniyle endüstriyel alanda en çok kullanılan malzemelerden biri haline gelmiştir.
Plastik sektörü ele alındığı zaman PET, temel maddeler arasında sayılabilecek kadar yaygın bir kullanıma sahiptir. Genelde gazlı ve düşük alkol oranına sahip şişelerde PET tercih edilmektedir. Geri dönüşüm numarası 1 olan polietilen tereftalat, birçok kullanım alanında varlık göstermektedir.
PET genel olarak; makine imalatı, gıda endüstrisi ve ambalaj sektörü gibi alanlarda sıklıkla kullanılmaktadır. Bunun yanı sıra kimya, enerji ve ilaç endüstrisi, yüksek basınç altında çalışan parçaların yapımında da tercih edilen materyallerden biridir. Bunlarla birlikte yarı iletken ve elektronik endüstrisinde de kullanılabilir. Dişli, vana ve gıda pompalarında da sıklıkla kullanılan malzemeler arasındadır.
Günlük yaşantıda, su taşınması gereken durumlarda, hafif ve taşıması kolay olması nedeniyle PET şişeler sıklıkla tercih edilmektedir. Bu kolaylık ve pratiklik ise doğaya ve ekolojik dengeye oldukça büyük zararların verilmesine yol açabilmektedir. PET plastiklerin doğada çözünmeleri, duruma göre değişmekle birlikte bin yıla kadar sürebilmektedir. Plastik atıklarından yarısından fazlası ise bir defa kullanılarak, geri dönüşümleri sağlanmadan çöpe ya da doğaya atılmaktadır. Bu sebeple dünyada PET ve genel olarak plastik çöp artığı her geçen sene artmaktadır. Araştırmalara göre doğada bulunan en yüksek çöp miktarı plastiklerdir.
Plastik içinde bulunan kimyasal maddeler bazı durumlarda insan sağlığına da zarar verebilir. Suya karıştığı zaman kimyasal etkiler yaratan bazı plastik türleri vardır. PET ise bu plastik arasında en masumlarından biridir. Buna karşın PET şişeler, suyun pH değerini ve kalitesini düşürmesine neden olmaktadır. PET üretimini sağlamak için petrol üretilmesi gerekmektedir. Bu da ekolojik dengeye verilen zararlardan bir diğerini göstermektedir.
PET kullanılarak doğaya farkında olmadan birçok zarar veriyor olabilirsiniz. PET şişelerin bir kez kullanımları, ekolojik dengenin bozulmasında önemli bir rol oynamaktadır. Bu sebeple PET, devamlı olarak geri dönüştürülmesi gereken malzemelerden biridir. Geri dönüşümünün oldukça kolay olması nedeniyle PET tercih edilebilir ürünlerden biridir. Buna karşın çöpe değil geri dönüşüm kumbaralarına atılması gerektiği unutulmamalıdır. PET bir kez geri dönüştürüldüğünde genel olarak farklı malzemeler ortaya çıkmaktadır. PET malzemeden çok farklı sektörlere çok farklı materyaller üretilebilmektedir. Geri dönüşüm tesisleri sayesinde, PET doğaya karışmadan yeniden kullanıma sunulabilmektedir.
PET, geri dönüşüm numarası 1 olan ve sıklıkla geri dönüştürülen malzemelerden biridir. Geri dönüşüm tesislerinde yapılan bu dönüşümün birçok faydası bulunmaktadır.
PET geri dönüşümünün temel amacı gereksiz kaynak kullanımının önüne geçmektir. Bunun yanı sıra atıkların depolanma ve taşınma gibi problemleri de geri dönüşüm sayesinde azaltılabilir. Yine ekolojik ortamın korunması açısından PET geri dönüşümü son derece önemlidir. PET atıkların geri dönüşümü sayesinde, ülke ekonomisine de katkı sağlanmaktadır.
PET şişeler, bir takım fiziksel ve kimyasal işlemlere tabi tutularak geri dönüştürülebilmektedir. PET şişelerin geri dönüştürülebilmesi için bir hat kurulması gerekir. Bu geri dönüşüm hattında yer alan makineler, atığın yeniden hammadde olarak değerlendirilmesini sağlar.
Geri dönüşüm hattında bazı makineler ve ekipmanlardan faydalanılmaktadır. Bunlar balya açıcı, manuel ayrıştırma platformu, plastik kırma makinesi, etiket ve toz ayrıştırma, dolum istasyonu gibi ekipmanlardır. Doğru kurulmuş bir geri dönüşüm hattından maksimum verim ile PET geri dönüştürülebilmektedir.
Geri dönüşüm süreci oldukça basittir. Buna karşın PET materyallerin toplanması hayli zor olabilir. Bu nedenle PET malzemeleri daha evinizdeyken ayrıştırarak, geri dönüşüm kutularına atabilirsiniz. Bu durum ekolojinin korunması açısından önemli bir fark yaratacaktır.
